HODL, FOMO, FUD, ATH nedir? - Kripto piyasası terimleri

Güncelleme: 11 Mart 2022

Kripto para piyasası ile ilgili haberler, makaleler, yazılar ve hatta Twitter paylaşımlarına bakarsanız burada kullanılan çok sayıda kısaltma ve terimi görürsünüz. İşte bunlardan birkaçını burada açıklamaya çalışacağım.

HODL nedir?

HODL deyince “The Game of Thrones” (Taht Oyunları) dizisinden “Hodor” karakteri ile ilgili sahne aklıma geliyor. Kötü yaratıklara karşı koymaya çalışan dev cüsseli Hodor, arkadaşları kaçabilsin diye bir kapıyı ölümüne kapalı tutmaya çalışır.

Sahneye göz atmak isteyenler için aşağıdaki videoyu paylaşıyorum.

Kripto para piyasası ve Bitcoin ile ilgili HODL dediğimizde ise Hodor gibi ölümüne savunulacak bir şey ya da tutulacak bir kapı yok. Ama HODL, bir kripto parayı uzun süre elde tutmaya deniliyor. Bitcoin ya da diğer kripto paraları satmayıp elinde tutmaya HODL bunu yapanlara ise “Hodler” (Türkçesini Hodlcu diyelim) deniyor.

Burada iki husus öne çıkıyor. Birincisi, Bitcoin ve kripto paralar volatiliteli, yani çok aşırı iniş ve çıkışları ile bilinen varlıklar. Piyasa işleyişinde bir varlığın fiyatı zirve yaptığı zaman satışlar başlar ve dip seviyesi olduğunda da birikim yapılır. HODL yapanlar ise bu iniş ve çıkışlara aldırmadan kriptoyu satmazlar. Burada bir de gelecek kazançları kaçırma korkusu var. Yani varlık bir gün çok daha yüksek seviyelere ulaşacak ve ben satarsam, ileride bundan pişman olurum korkusu ile HODL yapılır. İkincisi ise HODL’cu uzun süreli yatırım yaptığı için varlıklarını satmaz.

Coindesk’in bir haberine göre, 10 milyon adet Bitcoin bir yıldan uzun bir süredir hiç hareket ettirilmemiş. Yani 2017’deki zirveden bu yana. İşte HODL yapanlar bunlar ve öyle görünüyor ki ellerinde yüklü miktarda BTC var.

Daha fazlası - Kripto para piyasası - Coin, token ve stabil coin nedir?

FOMO nedir?

FOMO, “fear of missing out” ifadesinin kısaltması. Türkçe olarak ise “bir şeyi kaçırma korkusu” diyebiliriz. Başkaları kazanç sağlarken ben geride kalırım endişesi de diyebiliriz. Bunun için söz konusu olay neyse onunla ilgili sürekli bağlantılı olma durumuna deniliyor.

Bunu Bitcoin ve kripto para piyasasına uygularsak şöyle bir tablo görürüz. Eğer herhangi bir varlığın grafiğinde kocaman bir yeşil mum gördükten sonra ben de bu işe gireyim, bu kardan pay alayım, herkes kaptı bana kalmadı endişesine kapılırsanız işte bu bir FOMO.

Kripto para piyasası henüz olgunlaşmamış ve çok dalgalanma yaşayan bir sektör. Bundan dolayı da burada fiyatlara gerçek değerden çok söylentiler ve FOMO yön verir. Kısacası FOMO aklı selim bir davranış değil.

Bitcoin piyasasında Kasım 2017’de bir FOMO görmüştük. BTC fiyatı 7,500 dolardan yaklaşık 20,000 dolara kadar çıkmıştı. İşte bu Bitcoin ve hatta altcoin alım çılgınlığını FOMO tetiklemişti. Tabii çıktığı gibi de hızlı inmişti.

Daha fazlası - Stake etmek ve staking nedir? PoS coin ve kripto paralar

FUD nedir?

FUD, “fear, uncertainty and doubt” ifadesinin kısaltması ve “korku, belirsizlik ve şüphe” şeklinde Türkçe’ye çevirebiliriz. Burada bir varlığın fiyatını olumsuz yönde etkilemek için söylentiler yaymak ve olumsuz görüşler bildirmek var. Mesela, Bitcoin karşıtları sürekli BTC fiyatının sıfır olacağını söyleyerek FUD yaymaya çalışır.

Piyasada herhangi bir varlık ile ilgili FUD’ın yayılması sonuç olarak fiyatın düşmesine ya da değerinin altında sıkışıp kalmasına yok açabilir. Yatırımcılar korku ile ellerindeki varlıkları satmaya başlayabilir ya da ortada bir belirsizlik ve şüphe olduğu için de söz konusu varlıktan uzak durmaya başlarlar.

Bu tür yöntemler pazarlama ya da farklı piyasalarda ister paranın değeri isterse de şirketlerin hisse senedi fiyatlarını etkilemek için yapılan propagandadır.

Hem FUD hem de FOMO’da bilgi ve sağlam veriler değil de hislere dayalı bir hareket var.

Daha fazlası - Merkezsiz finans DeFi nedir?

ATH nedir?

ATH, 'all-time high' ifadesini kısaltması ve tüm zamanların en yüksek değeri ya da fiyatı anlamında bir kripto para ya da varlığın şimdiye kadar gördüğü en yüksek seviyeyi gösteriyor. ATH değerini bilmek, söz konusu kripto paranın mevcut fiyatını değerlendirmeye yardımcı olur.

Kripto paraların fiyatından bahsederken sık sık “zirve” ifadesi kullanılıyor. Zirveler yerel en yüksek değerleri ifade ediyor. Gün içi, haftalık, aylık ve yıllık zirveler farklı oluyorlar. Ancak ATH ise şimdiye kadarki en yüksek fiyatı ve Bitcoin'in mevcut ATH değeri Kasım 2021'de görülen 69,000 dolar. 

Şimdi de TOP 5 kripto paranın (stabil coinler hariç) ATH değerlerine bakalım:

• Bitcoin (BTC) - 68,789.63 dolar (Kasım 2021)
• Ethereum (ETH) - 4,891.70 dolar (Kasım 2021)
• Binance Coin (BNB) - 686.31 dolar (Mayıs 2021)
• XRP (XRP) - 3.84 dolar (4 Ocak 2018)
• Terra (LUNA) - 104.58 dolar (9 Mart 2022)

Not: ATH değerleri CoinMarketCap verilerine dayanıyor.